O Near (NEAR)

Czym właściwie jest NEAR?

W skrócie — NEAR to szybki i tani blockchain warstwy 1, stworzony, by uprościć korzystanie z krypto. Działa w oparciu o sharding Nightshade i Proof-of-Stake, osiągając finalizację bloków w ok. sekundę. Jego celem jest infrastruktura dla aplikacji i agentów AI, którzy mogą działać bezpośrednio w sieci, bez mostów i opakowanych tokenów. Nie trzeba żonglować między usd czy usdt, by coś po prostu zadziałało.

Jak działa ekonomia tokena NEAR?

Roczna inflacja to około 5% — 4,5% trafia do walidatorów i delegatorów, a 0,5% do skarbca. Jednocześnie 70% opłat transakcyjnych jest spalane, co często równoważy emisję. Brak twardego limitu podaży, ale przy dużej aktywności NEAR może być deflacyjny. Prosty model: walidacja, nagrody, spalanie — i wszystko przewidywalne w przeliczeniu na usd/usdt.

Jak rozdzielono pierwszy miliard tokenów?

Podział jest szeroki: 17% dla grantów i programów społeczności, 14,5% dla zespołu, 12% dla uczestników sprzedaży publicznej. Kolejne 11% trafiło na rozwój ekosystemu i granty operacyjne, a 10% do fundacji. Pozostałe środki — około 15% — dla inwestorów z rund seed, private i venture. Jak na projekt L1 — całkiem równomierny rozkład.

Czy są jeszcze zablokowane tokeny?

Nie. Wszystko zostało już odblokowane. Ostatnie harmonogramy vestingu zakończyły się pod koniec 2024 roku. Teraz w obiegu jest cała emisja, oprócz bieżących nagród dla walidatorów (~5% rocznie). Nie ma żadnych „ukrytych” odblokowań ani dużych zrzutów podaży.

Ile NEAR zebrał i kto inwestował?

Łącznie około 534 mln USD w 12 rundach od 2017 do 2022 roku. Wczesne tokeny kosztowały zaledwie $0,0375, publiczna sprzedaż na CoinList osiągnęła $0,40, a późniejsze rundy OTC — $150M i $350M. Wśród inwestorów: a16z, Pantera, Dragonfly, Electric, Multicoin, Tiger Global, Coinbase Ventures, Balaji Srinivasan i Accomplice. Solidne zaplecze — zarówno VC, jak i krypto-pionierzy.

Gdzie można handlować NEAR?

Na wszystkich głównych giełdach: Binance, Coinbase, OKX, Bybit, Kraken, KuCoin, Gate.io, Upbit. W on-chain — Rhea Finance (dawniej Ref) i DEX-y oparte na Aurora. Główne pary to NEAR/USDT, NEAR/USD, NEAR/BTC, NEAR/ETH. Uwaga — nie każda para z usdt jest prawdziwa, zawsze sprawdzaj adres kontraktu.

Co dalej w planach?

NEAR celuje w bycie „AI-native”. Wdrożenia obejmują chain abstraction, dynamiczne sharding, stateless validation i szybkie Intenty dla agentów AI. Trwają też prace nad omnibridge i warstwą płynności między łańcuchami. Technicznie złożone, ale proste w założeniu — aplikacje, które działają automatycznie i finalizują transakcje w czasie rzeczywistym.

Jakie były kampanie i inicjatywy społeczności?

Najpierw sprzedaż publiczna na CoinList (2020), potem fundusz ekosystemowy $800M (2021). Następnie airdropy, programy Learn NEAR i zachęty do stakingu. Większość zakończona, ale wciąż pojawiają się nowe inicjatywy. Przed udziałem zawsze sprawdź zasady — szczególnie jeśli używasz swojego głównego portfela usdt.

Jakie są główne ryzyka?

Typowe dla projektów L1: złożoność techniczna, ryzyka regulacyjne i konkurencja. Sharding to skomplikowana technologia, mosty bywają podatne na błędy, a SEC w przeszłości wymieniała NEAR w kontekście papierów wartościowych. Ethereum i Solana wciąż konkurują o tych samych deweloperów. Zachowaj ostrożność — dywersyfikuj walidatorów i analizuj ryzyko w wartościach usd.